De pakijsbedekking in de Noordelijke IJszee is gedaald tot het op één na laagste niveau sinds de eerste satellietobservaties in 1979, meldden wetenschappers van de Amerikaanse overheid maandag.
Tot deze maand was het slechts eenmaal in de afgelopen 42 jaar voorgekomen dat de bevroren schedel van de aarde minder dan 4 miljoen vierkante kilometer (1,5 miljoen vierkante mijl) bedekte.
Onderzoekers schreven vorige maand in het tijdschrift Nature Climate Change dat het Noordpoolgebied al in 2035 zijn eerste ijsvrije zomer zou kunnen beleven.
Maar al die smeltende sneeuw en ijs zorgen niet direct voor een stijging van de zeespiegel, net zoals smeltende ijsblokjes geen glas water omverwerpen. Dat roept de lastige vraag op: wie maalt daar nou om?
Toegegeven, dit is slecht nieuws voor de ijsbeer. Volgens een recent onderzoek is die soort al op weg naar uitsterven.
Ja, dit betekent zeker een diepgaande transformatie van de mariene ecosystemen van de regio, van fytoplankton tot walvissen.
Er blijken verschillende redenen te zijn om bezorgd te zijn over de bijwerkingen van het krimpende zee-ijs in het Noordpoolgebied.
Het meest fundamentele idee, zeggen wetenschappers, is dat krimpende ijskappen niet alleen een symptoom zijn van de opwarming van de aarde, maar ook de drijvende kracht erachter.
"Door het verwijderen van zee-ijs komt de donkere oceaan bloot te liggen, wat een krachtig feedbackmechanisme creëert", vertelde geofysicus Marco Tedesco van het Earth Institute van Columbia University aan AFP.
Maar toen het spiegelende oppervlak werd vervangen door donkerblauw water, werd ongeveer hetzelfde percentage van de thermische energie van de aarde geabsorbeerd.
We hebben het hier niet over het totale oppervlak: het verschil tussen het gemiddelde minimum van de ijskap tussen 1979 en 1990 en het laagste punt dat nu wordt gemeten, bedraagt ​​ruim 3 miljoen vierkante kilometer. Dat is twee keer zoveel als Frankrijk, Duitsland en Spanje samen.
De oceanen absorberen nu al 90 procent van de overtollige warmte die door door de mens veroorzaakte broeikasgassen wordt geproduceerd. Dit brengt echter ook kosten met zich mee, zoals chemische veranderingen, enorme hittegolven in zee en afstervende koraalriffen.
Het complexe klimaatsysteem van de aarde bestaat uit onderling verbonden zeestromingen die worden aangedreven door wind, getijden en de zogenoemde thermohaliene circulatie, die zelf wordt aangedreven door veranderingen in temperatuur ("warmte") en zoutconcentratie ("pekel").
Zelfs kleine veranderingen in de oceaanband (die tussen de polen loopt en over de drie oceanen loopt) kunnen verwoestende gevolgen hebben voor het klimaat.
Zo daalden de temperaturen op aarde bijvoorbeeld bijna 13.000 jaar geleden, toen de aarde overging van een ijstijd naar een interglaciale periode waarin onze soort kon floreren, plotseling met een paar graden Celsius.
Geologisch onderzoek suggereert dat een vertraging van de thermohaliene circulatie, veroorzaakt door een snelle en massale instroom van koud zoet water vanuit het Noordpoolgebied, deels de oorzaak is.
"Zoet water van het smeltende zee- en grondijs in Groenland verstoort en verzwakt de Golfstroom", onderdeel van een transportband die door de Atlantische Oceaan stroomt, aldus onderzoeker Xavier Fettweiss van de Universiteit van Luik in België.
“Daarom heeft West-Europa een milder klimaat dan Noord-Amerika op dezelfde breedtegraad.”
De enorme ijskap op Groenland verloor vorig jaar meer dan 500 miljard ton schoon water, dat volledig in de zee terechtkwam.
Deze recordhoeveelheid is deels te danken aan de stijgende temperaturen. In het Noordpoolgebied stijgen die temperaturen twee keer zo snel als op de rest van de planeet.
"Uit diverse onderzoeken is gebleken dat de toename van de zomerse temperaturen in het Noordpoolgebied deels te wijten is aan de minimale omvang van het zee-ijs", vertelde Fettwiss aan AFP.
Volgens een onderzoek dat in juli in het tijdschrift Nature werd gepubliceerd, bedraagt ​​de huidige koers van klimaatverandering en het begin van een ijsvrije zomer, zoals gedefinieerd door het Intergovernmental Panel on Climate Change Climate Panel van de VN, minder dan 1 miljoen vierkante kilometer. Tegen het einde van de eeuw zullen de beren inderdaad verhongeren.
"Door de door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde hebben ijsberen in de zomer steeds minder zee-ijs", vertelde Stephen Armstrup, hoofdonderzoeker bij Polar Bears International, aan AFP.